Παρασκευή 21 Ιουνίου 2013

ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2013 ΚΑΙ ΘΕΡΙΝΟ ΗΛΙΟΣΤΑΣΙΟ

Την 21η Ιούνη, έχουμε και αστρονομικά την έναρξη του καλοκαιριού. Αυτό συμβαίνει κατά τη χρονική στιγμή κατά την οποία ο άξονας της Γης είναι στραμμένος όσο περισσότερο επιτρέπει η κλίση της Γης, μακριά από τον Ήλιο, κατά την ετήσια τροχιά της γύρω από αυτόν. Η στιγμή αυτή ονομάζεται ηλιοστάσιο του Ιούνη ή θερινό ηλιοστάσιο. Το θερινό ηλιοστάσιο, η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου στο βόρειο ημισφαίριο, αποτελούσε ανέκαθεν πολύ σημαντικό γεγονός για το ανθρώπινο γένος. Οι αρχαίοι πολιτισμοί διοργάνωναν πολυήμερες γιορτές για να τιμήσουν τον Ήλιο. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ο Ήλιος ήταν Τιτανίδης, παιδί του Υπερίωνα και της Θείας. Είχε δύο αδελφές. Τη Σελήνη και την Ηώ. Από τον 5ο π.Χ. αιώνα με την πλήρη επιβολή του δωδεκάθεου δε θεωρείται αυτοτελής θεότητα, αλλά συγχέεται με τον Απόλλωνα. Για το λόγο αυτό ο Απόλλων καλείται και Φοίβος που σημαίνει λάμπων Θεός. Εκτός όμως από την ελληνική μυθολογία αναφορές στο Θεό βρίσκουμε και σε άλλους λαούς. Συναντάμε λοιπόν το Σαμάς των Βαβυλωνίων, το Βαάλ των Ασσυρίων τον Ελ των Φοινίκων και των Χαναναίων, το Μολώχ των Αμμωνιτών, το Χιμώχ των Μωαβιτών, τον Άμμωνα Ρα και το Φθά των Αιγυπτίων, το Σούρυα των Ινδών, το Μίθρα των Περσών, το Σολ των Λατίνων, το Γιαρίλα των Σλάβων, το Μπελένος των Κελτών καθώς και το θεό Ίντι στους Ίνκας και στους Ατζέκους.

Από τα προϊστορικά ακόμη χρόνια ο άνθρωπος υποδέχεται το καλοκαίρι με φωτιές τη νύχτα του ηλιοτρόπιου, την πιο μικρή νύχτα του χρόνου για το Βόρειο Ημισφαίριο, με τον ήλιο να στρέφεται προς το καλοκαίρι. Η νύχτα της 21ης Ιούνη είναι αυτή που ανάβουν οι φωτιές, στο κατώφλι του καλοκαιριού. Οι φωτιές τη νύχτα του Ηλιοτρόπιου έχουν σκοπό να εξαγνίσουν κάθε κακή τροπή, εξασφαλίζοντας στον ήλιο τον αιώνιο δρόμο στο δώμα του ουρανού. Στην Αρχαία Ελλάδα η νύχτα του Ηλιοτρόπιου, ήταν η γιορτή μιας ερωτικής μαγείας, με τους νέους να ανταλάσσουν ερωτικούς όρκους και να πηδούν πάνω από τις φωτιές για να εξαγνίσουν αυτούς τους όρκους, αποδιώχνοντας κάθε επιβουλή. Ήταν οι φωτιές της τύχης, πηδώντας πάνω από τις φλόγες τρεις φορές. Οι Δρυίδες των αρχαίων Κελτών της Βρετανίας στο Στόουνχετζ, γιόρταζαν τις «Φωτιές της ακτής». Πρόκειται για έναν κύκλο μεγαλίθων, που κατασκευάστηκε μεταξύ του 2500 και του 2000 π.Χ. Στα ερείπια του Stonehenge, η ανατολή του θερινού ηλιοστασίου εμφανίζεται στον ορίζοντα σε ευθυγράμμιση με την ογκώδη κύρια πέτρα του μνημείου. Κάθε χρόνο, τουρίστες από κάθε γωνιά του κόσμου το επισκέπτονται αυτή την ημέρα.

Στη Ρώμη γιόρταζαν τα «Βεστάλια», μια γιορτή προς τιμήν της θεάς Βέστα, που είναι η Ελληνική Εστία, και αυτές οι γιορτές της φωτιάς διαρκούσαν μια ολόκληρη εβδομάδα. Οι Γαλάτες γιόρταζαν την Επόνα, μια θηλυκή θεότητα που την απεικόνιζαν συνήθως να καβαλά μια φοράδα. Αυτή η θεότητα ήταν η προσωποποίησή της. Οι Κέλτες της Ευρώπης υποδέχονταν και εκείνοι με φωτιές το καλοκαίρι, τη νύχτα του Ηλιοτρόπιου. Νεαρά ζευγάρια πηδούσαν πάνω από τις φωτιές και πίστευαν πως όσο πιο ψηλά πηδήσουν πάνω από τις φλόγες, τόσο πιο πολύ θα μεγάλωναν τα σπαρτά. Στην αρχαία Κίνα αυτή η νύχτα ήταν αφιερωμένη στις θηλυκές δυνάμεις της γής, τις γιν δυνάμεις. Οι ιθαγενείς φυλές της Αμερικής όπως οι Natchez έκαναν τη γιορτή της πρώτης συγκομιδής. Σε κανέναν δεν ήταν επιτρεπτό να μαζέψει το καλαμπόκι του πριν την λήξη της. Στη φυλή Χόπι οι άνδρες μεταμφιεζόταν σε Kachinas, τα πνεύματα χορευτές της βροχής, που μεταφέρουν τα μηνύματα των ανθρώπων στους θεούς.

Στη σημερινή Ελλάδα, υπάρχουν ακόμη στη θέση εκείνης της γιορτής, οι Φωτιές του Αη-Γιαννιού, του Κλήδονα, που σε κάποιες περιοχές τις λένε «του Αη-Γιαννιού του ηλιοτροπιού», προσδιορίζοντας επακριβώς την καταγωγή του εορτασμού, που αντί για τις 21 Ιουνίου, γίνεται την παραμονή του Αη-Γιάννη, δηλαδή τη νύχτα της 23ης Ιουνίου. Και σήμερα ακόμη, σε πολλά μέρη της Ελλάδας, οι φωτιές ανάβουν με τη δύση του ήλιου και στις φλόγες τους ρίχνονται τα ξερά στεφάνια της πρωτομαγιάς, ενώ αυτοί που πηδούν ύστερα πάνω από τις φωτιές κάνουν κρυφές ευχές μέσα τους, ελπίζοντας να ευοδωθούν. Φαίνεται ότι ούτε η χριστιανική θρησκεία κατάφερε τελικά να ξερριζώσει αυτές τις αρχαιότροπες δοξασίες, ακόμη και όταν οι τελετουργοί απειλήθηκαν με διωγμούς από την 6η Οικουμενική Σύνοδο, το 680 μ.Χ.

ΠΗΓΗ:  aegeanastronomy.com

2 σχόλια:

  1. Να ήταν μόνο η γιορτή του θερινού ηλιοστάσιου που καπέλωσε ο Αη-Γιάννης...Οι αρχαίοι κατά τη χειμερινή τροπή του ήλιου γιόρταζαν τη γέννηση του Διονύσου. Ο Διόνυσος αποκαλούταν "σωτήρ" και "θείο βρέφος"! Αυτή η ελληνική γιορτή, είχε επίσης ταυτιστεί και με τη γιορτή του φωτοφόρου Απόλλωνα, ο οποίος απεικονίζονταν πάνω στο ιπτάμενο άρμα του να μοιράζει το φως του Ήλιου. Ε, κι αυτή τη γιορτή ο χριστιανισμός την οικειοποιήθηκε και την ονόμασε "χριστούγεννα"! Τα Ανθεστήρια, στο τέλος του χειμώνα μετονομάστηκαν σε Απόκριες, τα Αδώνια, στο τέλος κάθε άνοιξης σε Πάσχα, η γιορτή της Δήμητρας μετατράπηκε σε γιορτή της "Παναγίας", τα Θαλύσια, τα Θεσμοφόρια...όλα, άλλαξαν όνομα και περιεχόμενο...Όλες οι πανάρχαιες εορτές και λατρευτικές εκδηλώσεις έπρεπε να λησμονηθούν ή να "υπηρετήσουν" (με το ζόρι, βέβαια) τη νέα "θρησκεία της αγάπης"..!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εμπλουτίζεις με τις γνώσεις σου το post μου. Ευχαριστώ minimalist

    ΑπάντησηΔιαγραφή